Excel ရဲ့ text functions တွေက စာသားတွေကို ပြုပြင်တာ၊ ပေါင်းစပ်တာ၊ ပြောင်းလဲတာတွေမှာ အသုံးဝင်ပါတယ်။ ဒီလုပ်ဆောင်ချက်တွေကို ဒေတာစီမံခန့်ခွဲမှု၊ စာရင်းပြုစုတာ၊ အစီရင်ခံစာပြင်ဆင်တာတွေမှာ သုံးလို့ရပါတယ်။ အရင်ဆွေးနွေးခဲ့တဲ့ LEFT, RIGHT, MID, CONCAT, LEN, TEXT အပြင် နောက်ထပ် အသုံးများတဲ့ text functions တချို့ကို အောက်မှာ ရှင်းပြပါမယ်။
1. FIND နှင့် SEARCH Function
ဘာလုပ်တာလဲ?
စာသားတစ်ခုထဲမှာ သတ်မှတ်ထားတဲ့ စာလုံး ဒါမှမဟုတ် စာသားအပိုင်းအစကို ရှာပြီး အဲဒီရဲ့ တည်နေရာနံပါတ်ကို ပြန်ပေးတယ်။ FIND က case-sensitive (အကြီးအသေးခွဲခြားတယ်) ဖြစ်ပြီး SEARCH က case-insensitive ဖြစ်တယ်။
Syntax:=FIND(find_text, within_text, [start_num])=SEARCH(find_text, within_text, [start_num])
find_text: ရှာချင်တဲ့ စာသား။within_text: ဘယ်စာသားထဲမှာ ရှာမလဲ (cell ဒါမှမဟုတ် စာသားကိုယ်တိုင်)�।start_num: ဘယ်စာလုံးကစပြီး ရှာမလဲ (မထည့်ရင် ၁ ကစမယ်)။
ဥပမာ:
Cell A1 မှာ “မြန်မာနိုင်ငံ” ရှိတယ်ဆိုရင်၊=FIND("မာ", A1) → ရလဒ်က ၂
- “မာ” ဆိုတဲ့ စာလုံးက ဒုတိယတည်နေရာမှာ ရှိတယ်။
=SEARCH("နိုင်", A1)→ ရလဒ်က ၄ - “နိုင်” ဆိုတဲ့ စာလုံးက စာသားရဲ့ စတုတ္ထတည်နေရာမှာ ရှိတယ်။
ဘယ်မှာအသုံးဝင်လဲ?
- စာသားထဲမှာ သတ်မှတ်ထားတဲ့ စကားလုံး ဒါမှမဟုတ် စာလုံးတွေရဲ့ တည်နေရာကို သိချင်တဲ့အခါ။
- ဥပမာ၊ အီးမေးလ်လိပ်စာထဲက “@” ရဲ့ တည်နေရာကို ရှာဖို့ ဒါမှမဟုတ် ကုန်ပစ္စည်းကုဒ်ထဲက သတ်မှတ်အပိုင်းကို ခွဲထုတ်ဖို့
MIDနဲ့ တွဲသုံးလို့ရတယ်။
2. REPLACE နှင့် SUBSTITUTE Function
ဘာလုပ်တာလဲ?
REPLACE: စာသားရဲ့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ တည်နေရာက စာလုံးတွေကို အသစ်နဲ့ အစားထိုးတယ်။SUBSTITUTE: စာသားထဲမှာ သတ်မှတ်ထားတဲ့ စာသားတစ်ခုကို အသစ်နဲ့ အစားထိုးတယ်။
Syntax:=REPLACE(old_text, start_num, num_chars, new_text)
old_text: မူရင်းစာသား။start_num: ဘယ်စာလုံးကစပြီး အစားထိုးမလဲ။num_chars: ဘယ်နှစ်လုံးကို အစားထိုးမလဲ။new_text: အစားထိုးမယ့် စာသားအသစ်။
=SUBSTITUTE(text, old_text, new_text, [instance_numCant believe my eyes! I got a shiny Charizard from a single Pokémon card pack! 😍🔥 What’s the rarest Pokémon card you’ve ever pulled?])
text: မူရင်းစာသား။old_text: အစားထိုးချင်တဲ့ စာသား�।new_text: အစားထိုးမယ့် စာသားအသစ်�।instance_num: ဘယ်အကြိမ်မြောက် အစားထိုးမှုကို လုပ်မလဲ (မထည့်ရင် အကုန်အစားထိုးမယ်)။
ဥပမာ:
Cell A1 မှာ “မြန်မာနိုင်ငံ” ရှိတယ်ဆိုရင်၊=REPLACE(A1, 1, 3, "ပြည်ထောင်စု") → ရလဒ်က “ပြည်ထောင်စုနိုင်ငံ”
- ပထမစာလုံး ၃ လုံးကို “ပြည်ထောင်စု” နဲ့ အစားထိုးတယ်။
=SUBSTITUTE(A1, "နိုင်ငံ", "ပြည်") → ရလဒ်က “မြန်မာပြည်”
- “နိုင်ငံ” ကို “ပြည်” နဲ့ အစားထိုးတယ်။
ဘယ်မှာအသုံးဝင်လဲ?
- စာသားထဲက အချို့အပိုင်းတွေကို ပြောင်းလဲချင်တဲ့အခါ (ဥပမာ၊ အမည်များ၊ ကုဒ်တွေထဲက အချို့စာလုံးတွေကို ပြင်ဆင်ဖို့)။
SUBSTITUTEက အထူးသဖြင့် ထပ်ခါတလဲလဲ ဖြစ်နေတဲ့ စာသားတွေကို အစားထိုးရာမှာ အသုံးဝင်တယ်။
3. TRIM Function
ဘာလုပ်တာလဲ?
စာသားထဲက မလိုအပ်တဲ့ ကွက်လပ်တွေ (spaces) ကို ဖယ်ထုတ်ပေးတယ်။ စကားလုံးတွေကြားက ကွက်လပ်တစ်ခုကိုသာ ထားပြီး ကျန်တာတွေကို ဖယ်ထုတ်တယ်။
Syntax:=TRIM(text)
text: သန့်ရှင်းချင်တဲ့ စာသား။
ဥပမာ:
Cell A1 မှာ “မြန်မာ နိုင်ငံ” (စာလုံးတွေကြား ကွက်လပ်များစွာပါတယ်) ရှိတယ်ဆိုရင်၊=TRIM(A1) → ရလဒ်က “မြန်မာနိုင်ငံ”
- မလိုအပ်တဲ့ ကွက်လပ်တွေကို ဖယ်ထုတ်ပြီး စကားလုံးတွေကြား ကွက်လပ်တစ်ခုထားတယ်။
ဘယ်မှာအသုံးဝင်လဲ?
- ဒေတာသန့်ရှင်းရေးလုပ်တဲ့အခါ၊ ဥပမာ၊ အခြားနေရာက ကူးထည့်လာတဲ့ ဒေတာတွေမှာ မလိုအပ်တဲ့ ကွက်လပ်တွေ ပါနေတတ်တယ်။
- ဒေတာကို တူညီအောင် ပြင်ဆင်ဖို့ အသုံးဝင်တယ်။
4. UPPER, LOWER, နှင့် PROPER Function
ဘာလုပ်တာလဲ?
UPPER: စာသားအားလုံးကို အကြီးစာလုံးတွေအဖြစ် ပြောင်းတယ်။LOWER: စာသားအားလုံးကို အသေးစာလုံးတွေအဖြစ် ပြောင်းတယ်။PROPER: စကားလုံးတစ်ခုစီရဲ့ ပထမဆုံးစာလုံးကို အကြီးစာလုံးအဖြစ်ပြောင်းပြီး ကျန်တာကို အသေးစာလုံးတွေအဖြစ် ပြောင်းတယ်။
Syntax:=UPPER(text)=LOWER(text)=PROPER(text)
text: ပြောင်းလဲချင်တဲ့ စာသား�।
ဥပမာ:
Cell A1 မှာ “မြန်မာနိုင်ငံ” ရှိတယ်ဆိုရင်၊=UPPER(A1) → ရလဒ်က “မြန်မာနိုင်ငံ” (မြန်မာစာမှာ အကြီးအသေး မသိသာပေမယ့် အင်္ဂလိပ်စာမှာ သိသာတယ်၊ ဥပမာ “MYANMAR” ဖြစ်မယ်)=LOWER(A1) → ရလဒ်က “မြန်မာနိုင်ငံ”=PROPER(A1) → ရလဒ်က “မြန်မာနိုင်ငံ”
အင်္ဂလိပ်စာဥပမာ (Cell A1 မှာ “myanmar country” ရှိတယ်ဆိုရင်):=UPPER(A1) → “MYANMAR COUNTRY”=LOWER(A1) → “myanmar country”=PROPER(A1) → “Myanmar Country”
ဘယ်မှာအသုံးဝင်လဲ?
- စာသားတွေကို တူညီတဲ့ ပုံစံဖြစ်အောင် ပြင်ဆင်ဖို့ (ဥပမာ၊ နာမည်တွေ၊ လိပ်စာတွေကို စံပြပုံစံဖြစ်အောင် ပြောင်းတာ)။
- ဒေတာထဲမှာ အကြီးအသေး မတူညီတဲ့ စာသားတွေကို တစ်သတ်မတ်တည်း ပြုလုပ်ဖို့။
5. VALUE Function
ဘာလုပ်တာလဲ?
စာသားအနေနဲ့ သိမ်းထားတဲ့ ဂဏန်းတွေကို တကယ့်ဂဏန်းအဖြစ် ပြောင်းပေးတယ်။
Syntax:=VALUE(text)
text: ဂဏန်းအဖြစ်ပြောင်းချင်တဲ့ စာသား။
ဥပမာ:
Cell A1 မှာ “၁၂၃၄” (စာသားအဖြစ် သိမ်းထားတယ်) ရှိတယ်ဆိုရင်၊=VALUE(A1) → ရလဒ်က ၁၂၃၄ (ဂဏန်းအဖြစ် ပြောင်းတယ်)
ဘယ်မှာအသုံးဝင်လဲ?
- အခြားနေရာက ကူးထည့်လာတဲ့ ဒေတာတွေမှာ ဂဏန်းတွေကို စာသားအဖြစ် သိမ်းထားတာမျိုး ရှိတတ်တယ်။ အဲဒီလို ဒေတာတွေကို တွက်ချက်မှုလုပ်ဖို့ ဂဏန်းအဖြစ် ပြောင်းဖို့ လိုအပ်တယ်။
- ဥပမာ၊ စာသားအနေနဲ့ သိမ်းထားတဲ့ ဖုန်းနံပါတ် ဒါမှမဟုတ် စျေးနှုန်းတွေကို ဂဏန်းအဖြစ် ပြောင်းဖို့။
ဘယ်လိုအသုံးပြုရမလဲ?
ဒီ functions တွေကို cell တစ်ခုထဲမှာ formula ရေးပြီး Enter နှိပ်ရုံပါ။ အကယ်၍ ရလဒ်မမှန်ဘူးဆိုရင် cell ထဲက စာသားမှာ အမှားပါမလားဆိုတာ စစ်ဆေးပါ။ ဥပမာ၊ FIND မှာ find_text က စာသားထဲမှာ မရှိရင် အမှားပြတတ်ပါတယ်။
အသုံးဝင်မှုအနှစ်ချုပ်
- ဒေတာသန့်ရှင်းရေး:
TRIMနဲ့SUBSTITUTEက မလိုအပ်တဲ့ ကွက်လပ်တွေ၊ စာသားတွေကို ဖယ်ထုတ်ရာမှာ အသုံးဝင်တယ်။ - ဒေတာပြောင်းလဲမှု:
UPPER,LOWER,PROPERက စာသားတွေကို တူညီတဲ့ ပုံစံဖြစ်အောင် ပြောင်းလဲပေးတယ်။ - ဒေတာခွဲထုတ်မှု:
FINDနဲ့SEARCHက စာသားထဲက သတ်မှတ်အပိုင်းတွေကို ရှာဖွေပြီးMIDနဲ့ တွဲသုံးရင် ပိုအဆင်ပြေတယ်။ - ဒေတာပြင်ဆင်မှု:
VALUEက စာသားအနေနဲ့ သိမ်းထားတဲ့ ဂဏန်းတွေကို တွက်ချက်မှုလုပ်လို့ရအောင် ပြောင်းပေးတယ်။
ဒီ functions တွေကို လေ့ကျင့်သုံးကြည့်ရင်း သင့်ရဲ့ Excel အလုပ်တွေကို ပိုမိုမြန်ဆန်ထိရောက်စွာ လုပ်ဆောင်နိုင်မှာပါ။