ဒေတာတွေကို ဘယ်လို Chart အမျိုးအစားနဲ့ ပြမလဲ?

ဒေတာတွေကို ဘယ်လို Chart အမျိုးအစားနဲ့ ပြမလဲ?

ဒေတာတွေကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြသဖို့အတွက် Chart အမျိုးအစား ရွေးချယ်တဲ့အခါ ရည်ရွယ်ချက် (ဘာကို ပြချင်လဲ) ပေါ်မူတည်ပြီး ရွေးချယ်နိုင်ပါတယ်။ အဓိက အမျိုးအစား ၄ မျိုး ရှိပါတယ်။

၁။ COMPARISON (နှိုင်းယှဉ်ပြသခြင်း)

ဘယ်အချိန်မှာ သုံးမလဲ? –
ပစ္စည်းတွေ (သို့) အချိန်ကာလတွေကြား နှိုင်းယှဉ်ပြချင်တဲ့အခါ။

(က) Among Items (အရာဝတ္ထုတွေ အချင်းချင်း နှိုင်းယှဉ်ခြင်း)

“One Variable per Item” (တစ်ခုချင်းစီမှာ အချက်တစ်ခုနဲ့ နှိုင်းယှဉ်မယ်)
ပစ္စည်းများစွာ (Many Items) ရှိရင် → Horizontal Bar Chart သုံးပါ။
ပစ္စည်းနည်းနည်း (Few Items) ရှိရင် → Vertical Bar Chart သုံးပါ။

“Two Variables per Item” (တစ်ခုချင်းစီမှာ အချက်နှစ်ခုနဲ့ နှိုင်းယှဉ်မယ်)
Variable Width Column Chart (သို့) Table with Embedded Charts ကို စဉ်းစားပါ။

(ခ) Over Time (အချိန်အလိုက် နှိုင်းယှဉ်ခြင်း)

ဒေတာက Cyclical (စက်ဝိုင်းပုံစံ ပြန်ဖြစ်နေတဲ့အခါ) (ဥပမာ – ရာသီဥတု၊ နေ့စဉ်အလေ့အထ) → Circular Area Chart သုံးပါ။

Non-Cyclical (ပုံမှန်အချိန်ဇယား) ဒါမှမဟုတ် အချိန်ကာလ အများကြီးရှိရင် → Line Chart က အကောင်းဆုံးပါ။

အမျိုးအစား တစ်ခု (သို့) အနည်းငယ်ကို အချိန်နဲ့ နှိုင်းယှဉ်ပြချင်ရင် → Vertical Bar Chart သုံးလို့ရပါတယ်။

၂။ RELATIONSHIP (ဆက်နွယ်မှု ပြသခြင်း)

ဘယ်အချိန်မှာ သုံးမလဲ? – ဒေတာတွေကြားက ဆက်စပ်မှု (Correlation) ကို ရှာဖွေပြချင်တဲ့အခါ။

အချက် ၂ ခု (Two Variables) ကြား ဆက်နွယ်မှုကို ပြချင်ရင် → Scatter Plot သုံးပါ။ (ဥပမာ – အရပ်နဲ့ ကိုယ်အလေးချိန်)

အချက် ၃ ခု (သို့) ပိုများရင် → Bubble Chart (Scatter Plot with Bubble Size) သုံးပြီး တတိယအချက်ကို Bubble အရွယ်နဲ့ ပြပါ။

၃။ DISTRIBUTION (ပျံ့နှံ့မှု ပြသခြင်း)

ဘယ်အချိန်မှာ သုံးမလဲ? – ဒေတာတွေ ဘယ်လိုပျံ့နှံ့နေလဲ ဆိုတာ ပြချင်တဲ့အခါ။

Single Variable (တစ်ခုတည်း) ရဲ့ ပျံ့နှံ့မှုကို ပြချင်ရင်
ဒေတာအနည်းငယ် (Few Data Points) → Bar Histogram
ဒေတာအများကြီး (Many Data Points) → Line Histogram

Two Variables (အချက် ၂ ခု) ကြား ပျံ့နှံ့မှုကို ကြည့်ချင်ရင် → Scatter Plot

Three Variables (အချက် ၃ ခု) အတွက် → 3D Area Chart (ဒါပေမယ့် ရှုပ်နိုင်လို့ သိပ်မသုံးကြပါ)

၄။ COMPOSITION (ဖွဲ့စည်းပုံ ပြသခြင်း)

ဘယ်အချိန်မှာ သုံးမလဲ? – တစ်ခုလုံးရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတွေ ကို ပြချင်တဲ့အခါ။

(က) Changing Over Time (အချိန်နဲ့အမျှ ပြောင်းလဲနေသော ဖွဲ့စည်းမှု)

အချိန်ကာလ နည်းနည်း (Few Periods)
Relative Differences (ရာခိုင်နှုန်းချင်းယှဉ်ချင်ရင်) → Stacked 100% Column Chart
Relative + Absolute Differences (ပမာဏနဲ့ ရာခိုင်နှုန်း ၂ ခုလုံး အရေးကြီးရင်) → Stacked Bar Chart

အချိန်ကာလ များစွာ (Many Periods)
Relative Differences → Stacked Area 100% Chart
Relative + Absolute Differences → Stacked Area Chart

(ခ) Static (အချိန်နဲ့ မပြောင်းသော ဖွဲ့စည်းမှု)

စုစုပေါင်းရဲ့ အစိတ်အပိုင်း (Simple Share of Total) → Pie Chart
စုစုပေါင်းထဲကို ပေါင်းထည့်ခြင်း/နှုတ်ခြင်း (Accumulation/Subtraction) → Waterfall Chart
အစိတ်အပိုင်းတွေရဲ့ အစိတ်အပိုင်းများ (Components of Components) → Stacked 100%

Bar Chart with Subcomponents
စုစုပေါင်းနဲ့ ပမာဏကွာခြားချက် (Accumulation + Absolute Difference) → Tree Map

အနှစ်ချုပ်

Chart ရွေးတဲ့အခါ –
၁။ အဓိက ရည်ရွယ်ချက်က (နှိုင်းယှဉ်မလား? ဆက်နွယ်မှုရှာမလား? ပျံ့နှံ့မှုကြည့်မလား? ဖွဲ့စည်းပုံပြမလား?)
၂၊ ဒေတာရဲ့ အသေးစိတ် (အချက်အရေအတွက်၊ အချိန်ကာလ အပိုင်းအခြား)
ဒီ ၂ ချက်ကို အရင်ဆုံးစဉ်းစားပြီးမှ သင့်တော်တဲ့ Chart ကို ရွေးချယ်ပါ။ ဒီလိုရွေးချယ်မှုက ဒေတာကို ပိုမိုရှင်းလင်းစွာ နဲ့ ထိရောက်စွာ ပြသနိုင်မှာပါ။ဒီလိုဆို Chart ရွေးရတာ ပိုလွယ်သွားမယ်ထင်ပါတယ်!